Świadczenia rodzinne

Ustalaniem prawa i wypłatą świadczeń rodzinnych

w Gminie Miejskiej Nowa Ruda zajmuje się

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej

w Nowej Rudzie ul. Kolejowa 18,

tel. (74) 872 10 56
(74) 872 11 66

Świadczenia rodzinne - pok. 107

Agnieszka Hołyst (wew. 226)

Małgorzata Śledź (wew. 226)

 

 

Gdzie można pobrać i złożyć wniosek?

Wnioski można pobrać i złożyć Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Nowej Rudzie w pok. 107. Przyjmowanie wniosków odbywa się w godzinach od 8.00 do 13.00 w dniach: poniedziałek, wtorek, środa, piątek.

Wnioski można składać zarówno w formie papierowej, podczas osobistej wizyty w urzędzie, jak i elektronicznie za pośrednictwem platformy Empatia i Profilu Zaufanego.

Wnioski na zasiłek rodzinny w formie elektronicznej składać można od 1 lipca 2023 r. Wnioski na zasiłek rodzinny w formie papierowej można składać od 1 sierpnia 2023 r. najpóźniej do 30 listopada 2023r. aby nie stracić zasiłku rodzinnego od listopada 2023 r.

 

Rodzaje świadczeń:

 

Zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego:

• dodatek z tytułu urodzenia dziecka,
• dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
• dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka,
• dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
• dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
• dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego,
• dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka czyli tzw. „becikowe”

Świadczenie rodzicielskie

Świadczenia opiekuńcze:

1. zasiłek pielęgnacyjny,
2. świadczenie pielęgnacyjne,
3. specjalny zasiłek opiekuńczy.

 

Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego

 

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje: 

• rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
• opiekunowi faktycznemu dziecka;
• osobie uczącej się;

jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł. W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie może przekroczyć kwoty 764,00 zł.
W przypadku gdy rodzina lub osoba ucząca się utrzymuje się z gospodarstwa rolnego, przyjmuje się, że z 1 hektara przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
 

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko:

• 18 roku życia lub
• nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia
• 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia (osoba ucząca się - oznacza to osobę pełnoletnią, uczącą się, niepozostającą na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem prawa do alimentów z ich strony).

Miesięczna wysokość zasiłku rodzinnego wynosi :

• 95,00 zł na dziecko do ukończenia 5 roku życia;
• 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
• 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:

• dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
• dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w pieczy zastępczej;
• osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
• pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
• osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone, na rzecz dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:
  • rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
  • ojciec dziecka jest nieznany,
  • powództwo o zasądzenie alimentów od drugiego z rodziców zostało oddalone,
  • sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka.

 

UWAGA! Jeżeli nie masz prawa do zasiłku rodzinnego bo nie spełniasz warunków określonych w ustawie to nie masz też prawa do żadnego z dodatków!

 

Dodatki do zasiłku rodzinnego:

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka

Wysokość dodatku - 1000,00 zł jednorazowo.

Dodatek przysługuje matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka.

W przypadku wystąpienia o przysposobienie więcej niż jednego dziecka lub urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu dodatek przysługuje na każde dziecko.

Dodatek przysługuje, po przedstawieniu zaświadczenia wystawionego przez lekarza lub położną potwierdzającego pozostawanie kobiety pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu - ten wymóg dotyczy tylko biologicznych rodziców dziecka.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

Wysokość dodatku 400,00 zł miesięcznie. Kwotę dodatku przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Dodatek przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

• 24 miesięcy kalendarzowych;
• 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu;
• 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek.

Dodatek nie przysługuje jeżeli osoba:

• bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy;
• podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową która uniemożliwia sprawowanie opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego
• dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, oraz w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem;
• w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego.

 

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Wysokość dodatku - 193,00 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci. W przypadku samotnego wychowywania dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80,00 zł na dziecko nie więcej jednak niż o 160,00 zł na wszystkie dzieci.

Dodatek przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:

• drugi z rodziców dziecka nie żyje;
• ojciec dziecka jest nieznany;
• powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.

Dodatek przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli oboje rodzice tej osoby nie żyją.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

Dodatek przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu albo prawnemu dziecka.

Dodatek przysługuje w wysokości 95,00 zł miesięczne na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

Dodatek ten przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

• do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności;
• powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek przysługuje miesięcznie w wysokości:

• 90,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
• 110,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

 

Dodatek przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego.

Dodatek przysługuje również na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne.

Dodatek przysługuje raz w roku, w związku z rozpoczęciem roku szkolnego, w wysokości 100,00 zł na dziecko.

Wniosek o wypłatę dodatku składa się do zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.

 

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

 

Dodatek przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka lub osobie uczącej się:

• w związku z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby         uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności - w wysokości 113,00 zł miesięcznie na dziecko albo
• dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej - w wysokości 69,00 zł miesięcznie na dziecko.

Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.

 

UWAGA! W okresie od dnia 1 listopada 2023 r. do dnia 31 października 2024 r. prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na podstawie dochodu uzyskanego przez rodzinę w roku kalendarzowym 2022.
 

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka (tzw. becikowe)

"Becikowe" przysługuje z tytułu urodzenia się żywego dziecka w wysokości 1000,00 zł na jedno dziecko. Może zostać przyznane matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka. Wniosek o jego wypłatę składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieka faktyczną albo dziecka przysposobionego - w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia, nie później jednak niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.

Warunkiem przyznania świadczenia jest spełnienie kryterium dochodowego, które wynosi 1922,00 zł na osobę. Podstawą do obliczenia kryterium dochodowego od 1 listopada 2023 roku są dochody za rok 2022.

Zapomoga przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu, co dokumentuje się odpowiednim zaświadczeniem.


Świadczenie rodzicielskie

Świadczenie rodzicielskie przysługuje:

• matce dziecka,
• ojcu dziecka, pod warunkiem, że
  • matka dziecka korzystała ze świadczenia przynajmniej przez 14. tygodni od urodzenia dziecka, a następnie z niego zrezygnowała,
  • nastąpiła śmierć matki dziecka,
  • matka porzuciła dziecko,

 

• opiekunowi faktycznemu dziecka oraz osobie która przysposobiła dziecko w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia;
• rodzinie zastępczej ( z wyjątkiem zawodowej) w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;

 

Świadczenie rodzicielskie przysługuje ww. osobom, które nie otrzymują zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego. Uprawnionymi do pobierania tego świadczenia są więc między innymi bezrobotni (niezależnie od rejestracji w urzędzie pracy), studenci, a także wykonujący prace na podstawie umów cywilnoprawnych oraz osoby zatrudnione lub prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą pod warunkiem, iż w tym czasie sprawują opiekę nad dzieckiem.

Wsparcie finansowe w postaci świadczenia rodzicielskiego będzie przysługiwało przez rok (52 tygodnie) po urodzeniu dziecka w wysokości 1000 zł miesięcznie, a w przypadku urodzenia wieloraczków ten okres będzie mógł być wydłużony nawet do 71 tygodni.

W razie urodzenia dziecka przez kobietę pobierającą zasiłek dla bezrobotnych lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu, lub w okresie przedłużenia zasiłku dla bezrobotnych na podstawie art. 73 ust. 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości różnicy między kwotą świadczenia rodzicielskiego a kwotą pobieranego przez kobietę zasiłku dla bezrobotnych pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Świadczenie rodzicielskie za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w danym miesiącu. Otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia zaokrągla się wówczas do 10 groszy w górę.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje bez względu na dochód osiągany przez rodzinę.

Świadczenie rodzicielskie jest wliczane do dochodu rodziny.

 

Świadczenie rodzicielskie nie przysługuje, jeżeli:

1) co najmniej jeden z rodziców dziecka, opiekun faktyczny, rodzina zastępcza lub osoba, która przysposobiła dziecko, otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego;
2) dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej – w przypadku rodziców dziecka i osoby, która przysposobiła dziecko;
3) osoba ubiegająca się o świadczenie rodzicielskie lub osoba pobierająca świadczenie rodzicielskie nie sprawuje lub zaprzestała sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki;
4) w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
5) matce lub ojcu dziecka przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia rodzicielskiego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

 

Świadczenia opiekuńcze

 

Wnioski o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego można pobrać i złożyć Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Nowej Rudzie w pok. 108. Przyjmowanie wniosków odbywa się w godzinach

od 8.00 do 13.00 w dniach: poniedziałek, wtorek, środa, piątek.

 

 

1. Zasiłek pielęgnacyjny
 

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
 

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku;
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• osobie, która ukończyła 75 lat;
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia.

Zasiłek pielęgnacyjny wynosi 215,84 zł i jest wypłacany co miesiąc.

 

• Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:
• osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
• osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego,
• w/w osobom oprócz niepełnosprawnego dziecka, jeżeli członkom rodziny przysługują za granicą świadczenia na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tych osób, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

 

Zasiłek pielęgnacyjny przyznawany jest od miesiąca, w którym:

• wydano orzeczenie o niepełnosprawności, jeśli wniosek o zasiłek pielęgnacyjny złożono do 3 miesięcy od daty wydania orzeczenia,
• od miesiąca, w którym nastąpiło prawidłowe złożenie wniosku, jeśli wniosek złożono później.

Zasiłek przyznaje się na czas nieokreślony lub do ostatniego dnia miesiąca ważności orzeczenia.

W sytuacji uzyskania kolejnego orzeczenia, zasiłek pielęgnacyjny przysługuje od 1. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin ważności poprzedniego orzeczenia, jeżeli osoba wnioskująca złożyła wniosek o ustalenie:

• niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności w terminie miesiąca od dnia utraty ważności poprzedniego orzeczenia oraz
• prawa do zasiłku pielęgnacyjnego w terminie trzech miesięcy od dnia wydania orzeczenia.

W przypadku przekroczenia tych terminów prawo do zasiłku pielęgnacyjnego przysługuje od miesiąca złożenia wniosku.

 

2. Świadczenie pielęgnacyjne

 

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje w sytuacji, kiedy niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała przed ukończeniem 18 roku życia lub przed ukończeniem 25 roku życia ale podczas nauki w szkole lub szkole wyższej.

Kto może złożyć wniosek?

• Matka lub ojciec
• Opiekun faktyczny dziecka
• Rodzina zastępcza spokrewniona
• Pełnoletnie dziecko na rodzica
• Osoby spokrewnione w drugim stopniu (dziadkowie, wnuki, rodzeństwo) ale tylko jeżeli zostały spełnione łącznie trzy warunki:

1. rodzice osoby niepełnosprawnej (oboje) nie żyją, są małoletni, są pozbawieni praw rodzicielskich lub mają orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności,

2. poza rodzicami nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu (czyli dzieci), są małoletnie lub mają orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności,

3. nie ma ustanowionego opiekuna faktycznego i rodziny zastępczej spokrewnionej lub są ale mają orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności.

Powyższe osoby mogą złożyć wniosek pod warunkiem niepodejmowania lub rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2023 roku wynosi 2 458,00 zł miesięcznie, jest niezależne od dochodu rodziny i podlega corocznej waloryzacji.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:

1. Osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego.

2. Osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekunów.

3. Osoba sprawująca opiekę sama legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

4. Osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

5. Osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej,  z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmioty wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu.

6.Na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury.

7.Na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego świadczenia opiekuńczego , świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekunów. 

8.Na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Świadczenie jest przyznawane na czas nieokreślony,chyba że orzeczenie o niepełnosprawności zostało wystawione na czas określony, świadczenie zostanie ustalone do ostatniego dnia miesiąca ważności orzeczenia.

Za osoby korzystające z tej formy świadczenia opłacana będzie składka emerytalno-rentowa przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) odpowiednio 20-letniego przez kobietę i 25-letniego przez mężczyznę.

W przypadku ubiegania się wnioskodawcy o zgłoszenie do ubezpieczenia emerytalno-rentowego należy dostarczyć dokumenty, potwierdzające okresy składkowe – przebieg pracy zawodowej (dokumenty te należy dostarczyć tylko do pierwszego wniosku).

Wnioskodawca może jednocześnie ubiegać się o objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym siebie oraz członków swojej rodziny, jeśli nie podlegają oni ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu.

 

3. Specjalny zasiłek opiekuńczy

 

Przysługuje on osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny - czyli pokrewieństwo 1 i 2 stopnia (dzieci – rodzice, wnuki – dziadkowie, rodzeństwo) a także współmałżonkom jeżeli rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Kwota świadczenia to 620 zł miesięcznie. Kwotę specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę rezygnuje lub nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu jej sprawowania.

 

Kryterium dochodowe uprawniające do specjalnego zasiłku opiekuńczego to 764,00 zł. Od 1 listopada 2023 prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego jest ustalane na podstawie dochodu z 2022 roku. W celu ustalenia dochodu liczy się łączny dochód dwóch rodzin: rodziny osoby sprawującej opiekę i rodziny osoby wymagającej opieki.

 

KOGO ZALICZAMY DO SKŁADU RODZINY?
 

SKŁAD RODZINY OSOBY SPRAWUJĄCEJ OPIEKĘ:  małżonkowie, rodzice dzieci, opiekun faktyczny dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia, a także dziecko, które ukończyło 25. rok życia legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z ta niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne , specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekunów; do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.

 

SKŁAD RODZINY MAŁOLETNIEJ OSOBY WYMAGAJĄCEJ OPIEKI: osoba wymagająca opieki, jej rodzice, małżonek rodzica osoby wymagającej opieki lub osoba z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko, pozostające na utrzymaniu wyżej wymienionych osób dzieci w wieku do 25 roku życia. Do składu rodziny nie zaliczamy: dziecka będącego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko, rodzica osoby wymagającej opieki zobowiązanego do alimentacji na jej rzecz.

 

SKŁAD RODZINY PEŁNOLETNIEJ OSOBY WYMAGAJĄCEJ OPIEKI: osoba wymagająca opieki, jej małżonek lub osoba z którą wychowuje wspólne dziecko, pozostające na utrzymaniu wyżej wymienionych osób dzieci w wieku do 25 roku życia. Do składu rodziny nie zaliczamy: dziecka będącego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.

 

W przypadku ubiegania się wnioskodawcy o zgłoszenie do ubezpieczenia emerytalno-rentowego należy dostarczyć dokumenty, potwierdzające okresy składkowe (dokumenty te należy dostarczyć tylko do pierwszego wniosku). Wnioskodawca może jednocześnie ubiegać się o objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym siebie oraz członków swojej rodziny, jeśli nie podlegają oni ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu.

Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:
 

1.Osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.

2.Osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekunów.

3.Osoba sprawująca opiekę sama legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

4.Osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym,  z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu.

5.Na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury.

6.Na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego świadczenia opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna , o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 roku o ustaleniu i wypłacie zasiłku dla opiekunów. 

7.Na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

 

Specjalny zasiłek opiekuńczy przyznawany jest na okres ważności orzeczenia ale nie dłużej niż do końca okresu zasiłkowego. Każdorazowo przy ustalaniu prawa do tego świadczenia obowiązkowe jest przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, który będzie aktualizowany po sześciu miesiącach (lub każdorazowo w przypadku wystąpienia wątpliwości co do spełniania warunków do przyznania świadczenia.

 

UWAGA! W przypadku, gdy o świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników lub domownicy, świadczenia te przysługują odpowiednio:

1. rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;

2. małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.

 

UWAGA! Dotyczy osób pobierających świadczenia rodzinne uzależnione od orzeczenia o niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

 

Zgodnie z brzmieniem art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych "jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczeń uzależnionych od niepełnosprawności, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.”

 

Postępowanie w sprawie o przyznanie świadczeń rodzinnych na wniosek osoby, która nie ma miejsca zamieszkania: wszczyna właściwy organ gminy lub miasta właściwy ze względu na miejsce jej czasowego pobytu. Do wniosku dołącza się dokument potwierdzający tymczasowe zameldowanie lub potwierdzenie zamieszkania w miejscu czasowego pobytu (np. umowa najmu mieszkania). Kopię dokumentów może uwierzytelnić podmiot realizujący świadczenia rodzinne, notariusz lub instytucja, która dokument wydała.

 

Kiedy wypłata?
 

Świadczenia rodzinne wypłaca się nie później niż do ostatniego dnia miesiąca, za który przyznane zostało świadczenie.

W przypadku złożenia wniosku w sprawie ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych po 10 dniu miesiąca, świadczenia rodzinne za dany miesiąc wypłaca się najpóźniej do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek.

W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami do dnia 31 sierpnia, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do dnia 30 listopada.

 

W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami od dnia 1 września do dnia 31 października, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do dnia 31 grudnia.

 

W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 listopada do dnia 31 grudnia danego roku, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do ostatniego dnia lutego następnego roku.

 

 

 

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 390 z późn. zm. );
2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką (Dz. U. z 2021 r. poz. 199);
3. Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 25 kwietnia 2005 r. w sprawie sposobu ustalania progu wsparcia dochodowego rodzin (Dz. U. z 2005 r. Nr 80 poz. 700);
4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2021 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości       zasiłku dla opiekuna (Dz. U. z 2021 r. poz. 1481);
5. Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 2017 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1466).